Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń

Z dniem 1 stycznia 2009 r. na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 861/2007 z dnia 11 lipca 2007 r. ustanowione zostało europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń.

Procedura ta znajduje zastosowanie do transgranicznych spraw cywilnych oraz handlowych, w których wartość roszczenia nie przekracza kwoty 2000 euro (z wyłączeniem odsetek, wydatków oraz nakładów), przy czym podkreślić należy, że zakres spraw podlegających rozpoznaniu we wskazanym postępowaniu nie został ograniczony jedynie do roszczeń pieniężnych, ale obejmuje również roszczenia innego rodzaju.

Zgodnie z definicją zawartą we wskazanym rozporządzeniu sprawa ma charakter transgraniczny jeżeli jedna ze stron postępowania ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w Państwie Członkowskim Unii Europejskim innym niż Państwo Członkowskie  siedziby sądu rozpatrującego tę sprawę, co oznacza, że nie istnieje wymóg, aby druga strona postępowania miała miejsce zamieszkania w Państwie Członkowskim Unii Europejskiej.

Omawiane postępowanie stanowi alternatywny, dla procedur przewidzianych prawem krajowym, tryb dochodzenia roszczeń, a wśród zalet europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń należy wskazać między innymi:

• uznawalność i wykonalność orzeczenia wydanego w ramach europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń w innym Państwie Członkowskim Unii Europejskiej bez konieczności stwierdzania jego wykonalności oraz bez sprzeciwienia się co do jego uznania;
• uproszczoną formę postępowania – za dominujący należy uznać pisemny charakter postępowania – sąd przeprowadza rozprawę jedynie, gdy uzna to za konieczne lub też wnosi o to jedna za stron;
• niską opłatę za przyjęcie pozwu w ramach europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń – zgodnie z obowiązującymi regulacjami krajowymi opłata od pozwu wniesionego w ramach europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń wynosi 100 zł.
• przyśpieszony tryb rozpoznania spraw

 Celem wszczęcia postępowania w pierwszej kolejności należy ustalić sąd właściwy do rozpoznania sprawy oraz określić, na podstawie przepisów UE i przepisów krajowych, czy wymaga on uiszczenia opłaty za wniesienie powództwa.

Pozew składany jest na formularzu A (stanowiącym załącznik do rozporządzenia nr 861/2007 ) w języku sądu lub trybunału, za pośrednictwem poczty lub innych środków komunikacji dopuszczonych przez prawo Państwa Członkowskiego, w którym postępowanie zostaje zainicjowane.

W przypadku gdy formularz pozwu zostanie prawidłowo wypełniony sąd doręcza jego odpis wraz z załącznikami oraz formularzem odpowiedzi pozwanemu w terminie 14 dni od daty złożenia należycie wypełnionego formularza pozwu.

Na złożony pozew, pozwany może złożyć odpowiedź w terminie 30 dni od daty doręczenia pozwu załączając w odpowiednich przypadkach wszelkie istotne dokumenty, którą to odpowiedź sąd przesyła następnie powodowi w terminie 14 dni od daty jej otrzymania.

Następnie w terminie 30 dni od daty otrzymania odpowiedzi pozwanego, zakładając, że pozwany nie złożył powództwa wzajemnego, sąd wydaje orzeczenie lub też:

• zażąda od stron przedstawienia dalszych szczegółowych informacji dotyczących powództwa w określonym terminie;
• przeprowadza postępowanie dowodowe – sąd powinien jednak stosować najprostsze i najmniej kosztowne sposoby prowadzenia postępowania;
• wzywa strony na rozprawę, która ma się odbyć w terminie 30 dni od wezwania – innowacyjnym elementem postępowania jest możliwość przeprowadzenia rozprawy w drodze konferencji wideo lub za pośrednictwem innych środków łączności.

W tym przypadku, sąd podejmuje decyzję w ciągu 30 dni po rozprawie lub po otrzymaniu wszystkich niezbędnych informacji. Brak odpowiedzi od właściwej strony w przewidzianym do tego terminu pozostaje bez wpływu na wydanie orzeczenia przez sąd.

Wydane orzeczenie nie może zostać ponownie rozpoznane pod względem merytorycznym w Państwie Członkowskim, w którym ma zostać wykonane, a sąd, który wydał orzeczenie, na wniosek jednej ze stron (i bez dodatkowych opłat) wydaje zaświadczenie dotyczące europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń.

Więcej na ten temat znajduje się na blogu prawniczym, którego autorem jest Adwokat Andrzej Żurawski. Na blogu poruszane są kwestie dotyczące m. in. handlu zagranicznego, transgranicznych sporów sądowych, windykacji międzynarodowej – www.handelzagranica.pl